4857 Sayılı Kanun ve ilgili yönetmelikler kapsamında; işçi çalıştığı her hizmet yılı için bir aylık giydirilmiş ücret tutarında kıdem tazminatı almaya hak kazanmaktadır. Kıdem tazminatı çalışan işçilerimiz son derece önemli ve vazgeçilmez bir alacak haline gelmiştir. Bu tazminatla işçi arkadaşlarımız hayatta bir birikim sahibi olabilecektir. İşçinin emeğinin suistimal edilmemesi adına sizler için son derece titizlikle bu hesaplama modülünü yazdık ve ücretsiz şekilde sizlere sunduk.
Kıdem Tazminatı ve İşçilik Alacakları: Emeğinizin Karşılığını Almak Sizin En Doğal Hakkınız
İş hayatı çoğu zaman zorluklarla doludur. Çalışanlar olarak zamanımızı, emeğimizi, bilgi ve becerilerimizi ortaya koyarız. Karşılığında sadece maaş değil, hak ettiğimiz güvence ve saygıyı da bekleriz. Ancak ne yazık ki iş sözleşmeleri sona erdiğinde, birçok çalışan kıdem tazminatı ve diğer işçilik alacakları konusunda mağdur olabiliyor. Bu yazımızda, kıdem tazminatından fazla mesaiye, resmi tatil ücretlerinden yıllık izne kadar birçok konuda ayrıntılı bilgiye ulaşacaksınız.
Kıdem Tazminatı Nedir?
Kıdem tazminatı, işçinin iş yerinde geçirdiği her bir tam yıl için 30 günlük brüt ücret tutarında ödenen bir tazminattır. Bu hak, çalışanın yıllar boyunca verdiği emeğin bir nevi “veda hediyesi” olarak düşünülebilir.
Kıdem Tazminatına Hak Kazanma Koşulları
Kıdem tazminatını hak edebilmek için bazı temel şartların sağlanması gerekir:
Aynı işverene bağlı olarak en az 1 yıl çalışmış olmak,
İş sözleşmesinin;
İşveren tarafından haksız şekilde feshedilmesi (örneğin geçerli neden olmaksızın işten çıkarma),
İşçi tarafından haklı nedenle feshedilmesi (örneğin ücretin ödenmemesi, mobbing),
Emeklilik nedeniyle işten ayrılma,
Erkek işçi için askerlik görevi nedeniyle ayrılma,
Kadın işçi için evlilikten sonra 1 yıl içinde işten ayrılma gibi durumlarla sona ermesi gerekir.
İhbar Tazminatı
İş sözleşmeleri feshedilmeden önce işçi ya da işverenin belirli bir süre önceden karşı tarafa bildirimde bulunma yükümlülüğü vardır. Bu süre, çalışanın kıdemine göre değişir (örneğin 6 aydan az çalışana 2 hafta, 6 aydan fazla çalışana 4 hafta vs.).
Eğer bu süreye uyulmadan işten çıkarıldıysanız ya da ayrılmak zorunda kaldıysanız, ihbar tazminatı alma hakkınız doğar.
Fazla Mesai Ücretleri
Çalışma hayatının en çok ihlal edilen haklarından biri de fazla mesai ücretleridir. Türkiye’de haftalık yasal çalışma süresi 45 saattir. Bu sürenin üzerindeki her saatlik çalışma fazla mesai olarak kabul edilir.
Fazla Mesai Nasıl Hesaplanır?
Her fazla mesai saati için işçiye, saatlik ücretinin %50 fazlası ödenmelidir.
Örneğin saatlik ücretiniz 100 TL ise, fazla mesai saatinde 150 TL almalısınız.
Fazla mesaiye zorlamak kanunen yasaktır, işçinin yazılı onayı gereklidir.
Eğer fazla mesai yaptıysanız ve karşılığı ödenmediyse, bu ücretleri geriye dönük olarak 5 yıl içinde talep edebilirsiniz.
Resmi Tatil ve Bayram Ücretleri
Resmi tatillerde ve dini bayramlarda çalışan işçilerin bu çalışmalarına ayrıca ödeme yapılması gerekmektedir.
Resmi Tatil Günlerinde Çalışma
Örneğin 23 Nisan, 1 Mayıs, 29 Ekim, dini bayram günleri (Ramazan ve Kurban Bayramı) resmi tatil günleridir.
Bu günlerde çalışan işçilere, çalışmadıkları takdirde normal günlük ücretleri; çalışmaları durumunda ise ek olarak bir günlük daha ücret ödenmelidir.
Yani bir resmi tatilde çalıştıysanız o gün için toplam 2 yevmiye alma hakkınız vardır.
Hafta Tatili Ücreti
Haftada bir gün, genellikle Pazar günü, işçinin dinlenme hakkı vardır. Buna hafta tatili denir.
İşçi, haftalık 45 saatlik yasal çalışma süresini doldurmuşsa, hafta tatilinde çalıştırılması halinde ayrıca 1 günlük ücret daha almalıdır.
Hafta tatilinde çalışmışsanız ve bu ücret size ödenmemişse, bu da işçilik alacağı kapsamındadır.
Yıllık İzin Ücreti
Her işçinin yıl içinde kesintisiz ve ücretli bir tatil hakkı vardır. Bu hak, kıdeme göre değişir:
1-5 yıl arası çalışanlar için: en az 14 gün
5-15 yıl arası çalışanlar için: en az 20 gün
15 yıldan fazla çalışanlar için: en az 26 gün
Kullanılmayan Yıllık İzinler Ne Olur?
İş sözleşmesi sona erdiğinde, kullanılmayan yıllık izinlerin tamamı ücrete çevrilerek ödenmek zorundadır.
Örneğin 3 yıl boyunca 30 gün yıllık izin hakkınız kaldıysa, bu 30 günlük brüt maaş üzerinden hesaplanarak size ödenmelidir.
Dava Açmadan Önce Arabuluculuk Süreci
İşçilik alacakları konusunda dava açmadan önce arabuluculuğa başvurma zorunluluğu vardır. Bu süreç:
Genellikle 3 hafta içinde sonuçlanır.
Tarafların dostane bir çözüm bulmasını sağlar.
Arabulucuda anlaşma sağlanamazsa, dava açma hakkınız her zaman vardır.
Haklarınızı Talep Etmek Ayıp Değil, Yasal Haktır
Toplumda hâlâ “işverene karşı hak talep etmek ayıptır” gibi yanlış bir algı var. Oysa emek verdiğiniz, zaman harcadığınız, bazen özel hayatınızdan bile feragat ettiğiniz bu süreçlerin karşılığını almak ne haksızlık ne ayıp, sadece adalettir.
Size Nasıl Yardımcı Olabiliriz?
İşten ayrıldınız, haklarınızı bilmiyorsunuz ya da çalışırken bazı ödemelerin yapılmadığını düşünüyorsunuz, Hiç çekinmeden bize ulaşabilirsiniz.
Kıdem tazminatınız hesaplanır mı?
Ne kadar fazla mesai yaptınız?
Resmi tatillerde çalıştınız mı?
Kullanmadığınız yıllık izin var mı?
Tüm bu sorulara birlikte yanıt bulalım. Biz sizin yanınızdayız.
——————————————————————————————
Kıdem Tazminatım web sitesi olarak sizler için yazılan hesaplama modülü tamamen tavsiye niteliğinde olup yapılan hesaplamalar hukuki süreçte değişiklik gösterebilir. kidemtazminatim.net olarak yapılan hesaplamaların hiçbiri bağlayıcı değildir. kidemtazminatim.net hiçbir şekilde hukuki ve cezai sorumluluk kabul etmemektedir.